گرفتگی عروق یکی از مهمترین و شایعترین بیماری های قلبی و عروقی است، که در صورت عدم درمان موجب ناتوانی یا از کار افتادن بخشی از بدن بیمار خواهد شد یا حتی می تواند به مرگ او منجر شود. متاسفانه در جوامع امروزی، به دلیل تغییر سبک زندگی، تحرک کم و استفاده از مواد غذایی بی کیفیت، بیماری های بسیاری همچون دیابت، فشار خون و … که از دلایل اصلی تنگی عروق به شمار می روند، در بین مردم شیوع پیدا کرده اند. از طرفی افزایش مصرف دخانیات و مواد مخدر باعث افزایش این امر شده است. اما باید امیدوار باشیم که با پیشرفت علم و تکنولوژی و همچنین تلاش پزشکان، می توان عملکرد بدن را در مواجه با بیماری های بسیاری بهبود بخشید. از راه کارهای درمانی برای گرفتگی عروق آنژیوپلاستی عروق کرونر را می توان نام برد که در ادامه به توضیح آن می پردازیم.
بیماری عروق کرونر یا Coronary artery disease چیست؟
در حالت عادی درون دیواره سرخرگ های کرونری، صاف و انعطاف پذیر است و خون به راحتی جریان دارد. اما در بعضی مواقع و با گذشت زمان، ذرات چربی درون دیواره عروق تجمع یافته و منجر به ایجاد پلاک (رسوب چربی) خواهند شد. ایجاد پلاک در عروق کرونری، آترواسکلروزیس یا تصلب شرایین نامیده میشود. دو سرخرگ کرونری، وظیفه خونرسانی به قلب را انجام میدهند؛ زمانی که روند تشکیل پلاک در این عروق صورت بگیرد، فرد دچار بیماری عروق کرونر خواهد شد.
در صورتی که تشکیل پلاک در دیواره عروق ادامه یابد، سرخرگ ها باریکتر شده و جریان خون کاهش پیدا میکند. اگر این وضعیت درمان نشود، آنژین یا حمله قلبی را به دنبال خواهد داشت. برای بهبود مشکلات عروق کرونری یا همان آترواسکلروزیس، باید یک سری اقدامات درمانی انجام داد تا این وضعیت ادامه پیدا نکند. آنژیوپلاستی عروق کرونر از عواملی هستند که پس از انجام بررسی های لازم، توسط پزشک متخصص قلب انجام شده و منجر به بهبود و درمان این بیماری خواهد شد.
آنژیوپلاستی عروق کرونر یا Coronary angioplasty به چه معناست؟
اگر پس از انجام آنژیوگرافی قلب، پزشک متخصص از وجود آترواسکلروزیس یا تصلب شرایین اطمینان حاصل کند، باید اقدامات درمانی مورد نیاز صورت بگیرد. به منظور درمان این بیماری، روش آنژیوپلاستی توسط پزشک متخصص برای بیمار انجام خواهد شد. آنژیوپلاستی یعنی مداخله و درمان انسدادها یا بیماری های عروق کرونر قلب. در واقع آنژیوپلاستی پس از انجام شدن آنژیوگرافی صورت میگیرد. حتی در مواردی نیز میتواند بلافاصله بعد از تمام شدن آنژیوگرافی و در همان جلسه صورت بگیرد. همچنین میتوان آنژیوپلاستی را پس از انجام مشاوره های لازم و بررسی سایر روش های درمانی، توسط تیم پزشکی بیمار، انجام داد. در واقع در تیم های پزشکی، برای آنژیوپلاستی از اصطلاحی کلی به نام PCI – Percutaneous Coronary Intervention استفاده می کنند.
چه طوری خودمون رو برای آنژیوپلاستی آماده کنیم؟
آمادگی برای آنژیوپلاستی شامل مجموعه‌ای از اقدامات و هماهنگی‌ها با تیم پزشکی است تا عمل به بهترین شکل انجام شده و دوره بهبودی کوتاه‌تر و با عوارض کمتری همراه باشد. در اینجا به مهمترین نکات برای آمادگی قبل از آنژیوپلاستی اشاره می‌کنیم:
سابقه پزشکی کامل: پزشک خود را از تمام بیماری‌های زمینه‌ای که دارید (مانند دیابت، بیماری کلیوی، بیماری‌های ریوی، مشکلات خونریزی‌دهنده، آلرژی‌ها) و همچنین تمام جراحی‌هایی که قبلاً انجام داده‌اید، مطلع سازید.
لیست داروها: لیستی کامل از تمام داروهایی که مصرف می‌کنید (شامل داروهای تجویزی، بدون نسخه، ویتامین‌ها، مکمل‌های گیاهی و هرگونه داروی رقیق‌کننده خون مانند آسپرین، وارفارین، پلاویکس/کلوپیدوگرل، آپیکسابان، ریواروکسابان و غیره) در اختیار پزشک قرار دهید. پزشک ممکن است دستور قطع یا تغییر دوز برخی از این داروها را چند روز قبل از عمل بدهد. هرگز هیچ دارویی را بدون مشورت با پزشک قطع نکنید.
حساسیت‌ها: هرگونه حساسیت دارویی (به‌خصوص به ماده حاجب یددار که در آنژیوگرافی استفاده میشود، داروهای بی‌حسی، یا لاتکس) را به پزشک اطلاع دهید.
بارداری: اگر باردار هستید یا احتمال بارداری می‌دهید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا اشعه ایکس مورد استفاده در این روش میتواند برای جنین مضر باشد.
سوالات و نگرانی‌ها: هرگونه سوال یا نگرانی که در مورد عمل دارید را با پزشک یا پرستار خود در میان بگذارید. داشتن اطلاعات کافی میتواند به کاهش استرس شما کمک کند.
روش های انجام آنژیوپلاستی یا همان PCI
در مراکز درمانی برای انجام آنژیوپلاستی عروق کرونری از دو روش استفاده میکنند که شامل بالون و استنت است.
بالن
در روش آنژیوپلاستی با استفاده از بالون، انسداد عروق کرونر صرفا با یک سری بالنهای مخصوص درمان میشود. اما امروزه استفاده از این روش کمتر شده و استفاده چندانی ندارد. در روش آنژیوپلاستی عروق کاروتید توسط بالن، بالن کوچکی با طول و قطر متناسب با ابعاد عروق، درون ضایعه کرونری باد شده و برای مدتی نگهداری می شود. با این کار، پلاک کرونری شکسته شده و کاهش مییابد. استفاده از روش آنژیوپلاستی توسط بالن، به دلیل بازگشت مجدد و سریع تنگی عروق کرونر، افزایش احتمال پاره شدن و دایسکشن ضایعه، امروزه منسوخ شده است. اما میتوان از این روش صرفا برای تنگی های مجدد درون استنت های قبلی، با استفاده نمودن از بالنهای آغشته به دارو یا همان بالن دارویی بهره مند شد.
استنت
استنت قلب در واقع مشابه یک داربست یا یک توری فلزی هستند که پس از انجام بالون درون ضایعات کرونری قلب، در محل ضایعه کار گذاشته می شوند. با جای گذاری استنت میتوان از ایجاد تنگی مجدد و اصطلاحاً Re-coil شدن ضایعه جلوگیری نمود. استنت هایی که در عروق جای گذاری میکنند، انواع مختلف داشته و با طول و قطرهای متناسب نوع عارضه هر شخص، مورد استفاده قرار می گیرند. استفاده نمودن از استنت ها در تصلب شرایین یا آترواسکلروزیس، باعث بهبود یافتن نتایج درمانی و همچنین از بین رفتن تنگی های عروق کرونر مخصوصا در موارد شدید و متعدّد خواهد شد.
چرا آنژیوپلاستی عروق کرونری انجام می شود؟
از آنژیوپلاستی برای درمان آترواسکلروز یا تصلب شرایین استفاده می شود. هرگاه دردهای شدید قفسه ی سینه یا علائم مربوط به تنگی عروق بهبود نیابد و درمانهای مناسب دارویی و تغییر سبک زندگی پاسخگوی این شرایط نباشد، یا اینکه حمله حاد قلبی برای شخص ایجاد شود، پزشک متخصص برای بهبود بیمار روش آنژیوپلاستی را در نظر خواهد گرفت. هر چند در مواردی هم ممکن است که به جای آنژیوپلاستی، عمل باز قلب یا بایپس کرونر صورت بگیرد.
جهت دریافت نوبت لطفا فرم را تکمیل و ارسال کنید.
آدرس کلینیک
ساعات کاری
- شنبه: از ساعت 17 الی 20
- چهارشنبه: از ساعت 17 الی 20
جهت دریافت نوبت لطفا فرم را تکمیل و ارسال کنید.
خطرات و عوارض آنژیوپلاستی عروق کرونر
آنژیوپلاستی عروق کرونر مانند هر اقدام پزشکی دیگری، با خطرات و عوارض بالقوه‌ای همراه است.
- خونریزی، کبودی یا تورم در محل ورود کاتتر: این عارضه در کشاله ران، مچ دست یا بازو، جایی که کاتتر (لوله نازک) وارد بدن شده، رخ می‌دهد. معمولاً این کبودی‌ها طی چند روز برطرف می‌شوند. در موارد نادر، ممکن است هماتوم (تجمع خون در زیر پوست) ایجاد شود که نیاز به توجه بیشتر دارد.
- درد یا ناراحتی خفیف در محل ورود کاتتر: این حالت نیز طبیعی است و پس از چند روز بهبود مییابد.
- واکنش آلرژیک خفیف به ماده حاجب: ماده حاجب (رنگی) که برای مشاهده عروق در طی آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی استفاده میشود، در برخی افراد میتواند باعث واکنش‌های آلرژیک خفیف مانند خارش یا بثورات پوستی شود.
اقدامات لازم پس از انجام آنژیوپلاستی
انجام آنژیوپلاستی یا همان قرار دادن فنر به این معنا نیست که بیماری قلبی شما کاملا بهبود یافته است، شما باید پس از انجام آن سبک زندگی سالم را ادامه دهید و داروهای تجویز شده توسط پزشک را فراموش نکنید. برای داشتن سبک زندگی سالم پس از انجام آنژیوپلاستی باید اقدامات زیر را انجام دهید:
- ترک کردن سیگار و دخانیات
- کاهش سطح کلسترول خون و کاهش چربی های مصرفی
- داشتن وزن مناسب
- کنترل فشار خون و دیابت
- انجام ورزش های منظم و سبک
در دنیای پرتلاطم امروز، سلامتی قلب، گوهری ارزشمند است. گاه، این گوهر ناب، در معرض آسیب‌هایی قرار میگیرد که نیازمند یاری دستان توانمند و قلبی مهربان است. در این میان، دکتر محمدعلی محرابی، فوق تخصص قلب در تهران با دانش و تجربه ی خود، در کنار شماست تا امیدی دوباره به قلبتان ببخشد.
سوالات متداول
آنژیوپلاستی عروق کرونر چیست؟
آنژیوپلاستی روشی است برای باز کردن شریان‌های تنگ یا مسدود شده قلب (عروق کرونر). در این روش، یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر به نام کاتتر که در نوک آن یک بالون کوچک قرار دارد، از طریق یک شریان (معمولاً در کشاله ران، مچ دست یا بازو) به سمت رگ مسدود شده قلب هدایت میشود.
آیا آنژیوپلاستی عروق کرونر دردناک است؟
محل ورود کاتتر با بی‌حسی موضعی، بی‌حس میشود، بنابراین در آن ناحیه دردی احساس نخواهید کرد. ممکن است هنگام باد شدن بالون در داخل رگ قلب، برای مدت کوتاهی احساس فشار یا درد خفیفی در قفسه سینه داشته باشید، زیرا جریان خون به طور موقت مسدود میشود. این احساس با خالی شدن باد بالون باید از بین برود. در طول عمل معمولاً بیمار بیدار است اما ممکن است داروهای آرام‌بخش برای راحتی بیشتر دریافت کند.