اسکن هسته ای قلب یک روش تصویربرداری پیشرفته است که به پزشکان و متخصصان پزشکی قلب این امکان را می دهد تا به شیوه ای دقیق و غیر تهاجمی به بررسی عملکرد و ساختار قلب بپردازند. این روش بر پایه استفاده از مواد رادیواکتیو است که به داخل بدن تزریق می شوند و به بافت های قلبی متصل می گردند. دستگاه های تصویربرداری پیشرفته، انرژی پرتوهای گاما ساطع شده توسط این مواد رادیواکتیو را ثبت کرده و به تصاویر قابل تفسیر توسط پزشکان تبدیل می کنند.
این تصاویر به طور دقیق نشان می دهند که چگونه خون در طول چرخه ضربان قلب به داخل و خارج بطن ها و دهلیزها جریان پیدا می کند. همچنین میزان جذب ماده های رادیواکتیو توسط بافت های قلبی نشان دهنده سلامت و عملکرد آن ها است. بدین ترتیب پزشکان می توانند بر اساس این اطلاعات به شناسایی اختلالات عملکردی قلب و آسیب های بافتی مرتبط با بیماری های قلبی عروقی بپردازند.
عوارض اسکن هسته ای قلب
با وجود این که اسکن هسته ای قلب یک روش تصویربرداری بسیار مفید و کاربردی است، ممکن است برخی عوارض جانبی را نیز به دنبال داشته باشد. شناخت این عوارض و آگاهی از نحوه مدیریت و کنترل آن ها حائز اهمیت است.
یکی از مهم ترین عوارض این روش تصویربرداری، قرارگیری بدن در معرض پرتوهای یونیزان است. مواد رادیواکتیوی که برای این آزمایش استفاده می شوند، در حین واکنش های هسته ای خود، پرتوهای گاما ساطع می کنند که می توانند به بافت های بدن آسیب برسانند. به طور کلی، میزان پرتوگیری در اسکن هسته ای قلب پایین است و ریسک ابتلا به سرطان در اثر این آزمایش بسیار محدود می باشد؛ اما همچنان این خطر وجود دارد و باید مورد توجه قرار گیرد.
عارضه دیگر این روش، واکنش های آلرژیک ناشی از تزریق مواد رادیواکتیو است. هر چند این عوارض نادر هستند؛ اما ممکن است در برخی افراد با سابقه حساسیت های دارویی یا غذایی رخ دهند. در صورت بروز هرگونه واکنش پوستی، تنگی نفس یا تپش قلب پس از تزریق ماده رادیواکتیو، باید فورا به پزشک اطلاع داده شود.
همچنین برخی بیماران ممکن است در حین انجام این آزمایش در دستگاه تصویربرداری، احساس ناراحتی یا اضطراب نمایند. این موارد بیشتر در افراد مبتلا به کلاستروفوبیا یا افرادی که سابقه بیماری های قلبی شدید دارند، مشاهده می شود.
با این وجود، عوارض جانبی اسکن هسته ای قلب به طور کلی بسیار نادر و قابل کنترل هستند. به طور معمول، این آزمایش برای بیماران بسیار ایمن بوده و مزایای تشخیصی آن، خطرات احتمالی را به شدت کاهش می دهد. با رعایت نکات ایمنی و نظارت دقیق پزشکان، این روش تصویربرداری به ابزاری قدرتمند در تشخیص و مدیریت بیماری های قلبی تبدیل می شود.
مراقبت های بعد از اسکن هسته ای قلب
پس از انجام اسکن هسته ای قلب، برای حفظ سلامتی و بهبود نتایج حاصل از آن، مراقبت های مناسبی باید انجام شود. در ادامه به بررسی برخی از مراقبت های بعد از اسکن هسته ای قلب می پردازیم.
استراحت کافی
پس از انجام اسکن هسته ای قلب، بیمار باید حدود 30 دقیقه تا یک ساعت استراحت کند. این مدت زمان به بدن کمک می کند تا داروهای رادیواکتیو تزریق شده در طی آزمایش، به تدریج از گردش خون خارج شوند. بیمار باید در این مدت آرام و بدون فعالیت جسمی سنگین بوده تا ریکاوری مناسبی داشته باشد.
مصرف آب و مایعات
توصیه می شود که بیمار بعد از انجام این آزمایش، مقدار زیادی آب و مایعات بنوشد. این کار باعث می شود که مواد رادیواکتیو تزریق شده، به سرعت از طریق ادرار دفع گردند. بیمار باید به طور مرتب ادرار کند تا این مواد از بدن خارج شوند.
رعایت بهداشت فردی
در طی آزمایش و پس از آن، بیمار باید موارد بهداشتی را رعایت کند. شست و شوی مرتب دست ها، استفاده از دستمال کاغذی برای پوشاندن دهان و بینی هنگام عطسه یا سرفه و رعایت بهداشت فردی دیگر در این دوره اهمیت دارد. این کارها از انتقال عفونت به بیمار جلوگیری می کنند.
پرهیز از فعالیت های سنگین
در روز انجام اسکن هسته ای قلب، بیمار باید از انجام هرگونه فعالیت ورزشی یا کار فیزیکی سنگین خودداری کند. این نوع فعالیت ها ممکن است بر ریکاوری بیمار و دفع مواد رادیواکتیو تاثیر منفی داشته باشند. بیمار باید تا زمان دریافت نتایج آزمایش، استراحت کند.
پیگیری نتایج و ملاقات با پزشک
بیمار باید در اسرع وقت پس از انجام اسکن هسته ای قلب، برای دریافت نتایج آزمایش با پزشک معالج خود ملاقات کند. پزشک می تواند نتایج را تفسیر کرده و درباره وضعیت قلب بیمار و برنامه درمانی بعدی توضیح دهد. این ملاقات اهمیت بسیار زیادی دارد تا بیمار از وضعیت سلامت خود مطلع شود.
پیگیری عوارض احتمالی
اگر بیمار پس از انجام اسکن هسته ای قلب، هرگونه عارضه یا عوارض جانبی را احساس کند، باید سریعا با پزشک خود تماس بگیرد. ممکن است برخی از عوارض مانند تورم، قرمزی یا خونریزی در محل تزریق دارو یا واکنش های آلرژیک به وجود آیند که باید زیر نظر پزشک مورد بررسی قرار گیرند. پیگیری به موقع این عوارض، از تشدید آن ها جلوگیری می کند.
سخن پایانی
به طور کلی، اسکن هسته ای قلب به عنوان یک روش درمانی ایمن با کمترین عوارض جانبی شناخته می شود. پزشکان از این روش برای پایش قلب و تشخیص بیماری های احتمالی آن استفاده می کنند. جهت استفاده از خدمات بهترین متخصص قلب تهران، می توانید به سایت دکتر محمدعلی محرابی مراجعه نمایید. دکتر محرابی در زمینه شناسایی و درمان بیماری های مختلف قلب با استفاده از روش هایی مانند اکوکاردیوگرافی و آنژیوگرافی قلب، به مداوای بیماران می پردازد.
دکتر محمدعلی محرابی، در سال ۸۹ با نمره اول در دانشگاه شهید بهشتی در رشته قلب و عروق شروع به تحصیل کرده و دوره فلوشیپ فوق تخصصی آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی را نیز در دانشگاه شهید بهشتی به اتمام رساندند.
