ضربان قلب خطرناک یک معیار حیاتی است که برای ارزیابی وضعیت سلامت قلب انسان استفاده می‌شود. معمولاً ضربان قلب خطرناک یا همان ضربان قلبی که به نرخی بسیار بالاتر از ضربان قلب استراحتی فرد می‌رسد به عنوان یک علامت اختلال در عملکرد قلبی در نظر گرفته می‌شود.
تشخیص ضربان قلب خطرناک
حالت‌هایی مانند تاکی‌کاردی، فیبریلاسیون دهلیزی و سایر اختلال تپش قلب می‌توانند منجر به ضربان قلب خطرناک شوند. تعداد ضربان قلب خطرناک متفاوت بوده و بستگی به شرایط فرد دارد. به طور عمومی ضربان قلبی بیش از 100 ضربه در دقیقه به عنوان خطرناک تلقی می‌شود. اما این تعداد ممکن است بسته به عواملی مانند سن، سطح فعالیت فیزیکی، وضعیت سلامت عمومی و داروهای مصرفی فرد متغیر باشد. به طور کلی هرگونه افزایش نامعقول در ضربان قلب باید مورد توجه پزشک قرار گیرد و ممکن است نیاز به اقدامات درمانی داشته باشد.
ضربان قلب خطرناک در سنین مختلف و برای جنسیت های مختلف
ضربان قلب خطرناک می تواند نشانه بسیاری از بیماریهای قلبی و عروقی باشد. این نوع از ضربان بستگی به عوامل مختلفی از جمله سن و جنسیت فرد دارد. به همین خاطر ما در ادامه به بررسی ضربان قلب خطرناک در سنین مختلف و برای جنسیت‌های مختلف پرداخته ایم.
ضربان قلب خطرناک برای زنان
- در سنین زیر ۲۰ سال: معمولاً ضربان قلب خطرناک برای زنان در این گروه سنی به نرخی کمتر از ۱۰۰ ضربه در دقیقه محدود می‌شود.
- در سنین ۲۰ تا ۲۹ سال: میزان ضربان قلب خطرناک برای زنان معمولاً کمتر از ۹۰ ضربه در دقیقه است.
- در سنین ۳۰ تا ۳۹ سال: ضربان قلب خطرناک برای زنان معمولاً کمتر از ۹۵ ضربه در دقیقه است.
- در سنین بالای ۴۰ سال: معمولاً ضربان قلب خطرناک برای زنان کمتر از ۱۰۰ ضربه در دقیقه محسوب می‌شود. اما این مقدار ممکن است با پیشرفت سن و افزایش عوامل خطر سلامتی افزایش یابد.
ضربان قلب خطرناک برای مردان
- در سنین زیر ۲۰ سال: معمولاً ضربان قلب خطرناک برای مردان در این گروه سنی به نرخی کمتر از ۹۵ ضربه در دقیقه محدود می‌شود.
- در سنین ۲۰ تا ۲۹ سال: میزان ضربان قلب خطرناک برای این مردان معمولاً کمتر از ۸۵ ضربه در دقیقه است.
- در سنین ۳۰ تا ۳۹ سال: ضربان قلب خطرناک برای این مردان معمولاً کمتر از ۹۰ ضربه در دقیقه است.
- در سنین بالای ۴۰ سال: معمولاً ضربان قلب خطرناک برای اینگونه از مردان کمتر از ۹۵ ضربه در دقیقه محسوب می‌شود. اما این مقدار ممکن است با پیشرفت سن و عوامل خطر افزایش یابد.
نوزادان (زیر ۱ سال)
توجه داشته باشید که ضربان قلب طبیعی نوزادان معمولاً بین ۱۰۰ تا ۱۶۰ ضربه در دقیقه است. ضربان قلب بالای ۱۶۰ ضربه در دقیقه ممکن است به عنوان خطرناک محسوب شود و نیاز به ارزیابی پزشکی داشته باشد. زیرا در مواردی مانند تب، عفونت یا سایر مشکلات پزشکی ضربان قلب نوزادان ممکن است بالاتر از حد معمول باشد.
کودکان (۱ تا ۱۲ سال)
در کودکان یک تا دوازده سال ضربان قلب طبیعی معمولاً بین ۷۰ تا ۱۲۰ ضربه در دقیقه است. در صورتی که ضربان قلب کودک بیش از ۱۲۰ ضربه در دقیقه باشد ممکن است به عنوان خطرناک در نظر گرفته شود و نیاز به مشاوره پزشکی داشته باشد. زیرا فعالیت بدنی، تنفس نامنظم یا مشکلات سلامتی می‌توانند به افزایش ضربان قلب منجر شوند.
نوجوانان (۱۲ تا ۱۸ سال)
در این دوره سنی ضربان قلب طبیعی معمولاً بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه است. افزایش ضربان قلب بیش از ۱۰۰ ضربه در دقیقه ممکن است نشانه‌ای از مشکلات روانی یا فیزیکی باشد و نیاز به ارزیابی پزشکی دارد. در صورتی که نوجوان فعالیت بدنی زیادی انجام دهد ضربان قلب افزایش یافته ولی باید دقت شود که این افزایش طبیعی باشد و به علت خاصی نباشد.
در همه موارد اگر ضربان قلب فرد به طور مداوم در محدوده‌های خطرناک قرار داشته باشد یا با علائم دیگری همراه باشد بهتر است به پزشک مراجعه کند.
از چه زمانی به بعد افراد باید به خاطر ضربان خطرناک قلب خود به پزشک مراجعه کنند و دارو مصرف کنند؟
افراد هنگام قرار گیری در شرایط های بیان شده در زیر باید به خاطر ضربان خطرناک قلب خود حتما به دکتر فوق تخصص قلب مراجعه کنند و دارو مصرف کنند.
اگر افراد ضربان قلب شان به طور مداوم بالاتر از معمول باشد،گ. به ویژه اگر بیش از ۱۰۰ ضربه در دقیقه باشد. باید به پزشک مراجعه کنند.
اگر افزایش ضربان قلب افراد با علائم دیگری همراه باشد از جمله درد یا فشار در قفسه سینه، سرگیجه، خستگی بیش از حد، دلپیچه‌های نامنظم و یا احساس ضعف عمومی. چنین افرادی باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنند.
درصورتیکه فعالیت بدنی معمولی نیز باعث افزایش غیرطبیعی در ضربان قلب شود و بدون هیچ علت خاصی این افزایش رخ دهد افراد باید به پزشک مراجعه کنند.
افرادی که دچار بیماریهای قلبی یا عروقی هستند و ضربان قلب غیر طبیعی دارند نیاز به تنظیمات دارویی و پیگیری پزشکی دارند.
در صورتی که مصرف داروهای خاصی منجر به افزایش ضربان قلب شود به خصوص داروهایی که برای مشکلات روانی یا تنظیم فشار خون استفاده می‌شوند. مراجعه به پزشک ضروری است.
هرگونه تغییر ناگهانی یا نامتعارف در ضربان قلب باید مورد توجه پزشک قرار گیرد و بررسی شود.
اهمیت مشاوره با پزشک و مصرف داروهای مناسب برای کنترل ضربان قلب خطرناک نه تنها به بهبود وضعیت سلامت قلبی فرد کمک می‌کند بلکه میتواند از ایجاد مشکلات جدی تری مانند آریتمی‌های خطرناک جلوگیری کند.
ضربان خطرناک قلب میتواند نشانه کدام بیماری ها باشد؟
ضربان خطرناک قلب میتواند نشانه‌ای از بیماری‌ها و اختلالات مختلف باشد که ما در اینجا آنها را برای شما بیان کرده ایم.
آریتمی‌ها (اختلالات ریتم قلبی)
آریتمی‌ها شامل تاکی‌کاردیا (ضربان قلب بیش از حد)، فیبریلاسیون دهلیزی (ضربان نامنظم و بسیار سریع) و برادیکاردیا (ضربان قلب کمتر از حد) می‌شوند. این اختلالات می‌توانند باعث ضربان قلب خطرناک شوند.
بیماریهای قلبی عروقی
افراد دچار بیماری‌هایی مانند بلوک های قلبی، آنژین صدری (درد قلبی)، سکته قلبی و بیماریهای سیستم عروقی مختلف ممکن است ضربان قلب خطرناک داشته باشند.
مشکلات تیروئید
اختلالات تیروئید مانند هیپرتیروئیدی (فعالیت بیش از حد تیروئید) یا هیپوتیروئیدی (فعالیت کمتر از حد تیروئید) می‌توانند باعث تغییرات در ضربان قلب شوند از جمله ضربان خطرناک.
مصرف مواد
مصرف مواد مخدر مواد محرک مانند کافئین، الکل یا سیگار میتواند به افزایش غیرطبیعی ضربان قلب منجر شود.
اضطراب و استرس شدید
اضطراب و استرس شدید میتواند باعث افزایش غیرطبیعی ضربان قلب شود که در برخی موارد به عنوان ضربان خطرناک محسوب می‌شود.
سخن پایانی
با توجه به اهمیت ضربان قلب برای سلامت و پیشگیری از بیماریهای قلبی، می‌توان نتیجه گرفت که نظارت و کنترل منظم بر ضربان قلب از اهمیت بالایی برخوردار است. از این روش‌هایی مانند استفاده از دستگاه‌های پوشیدنی برای نظارت مداوم تا انجام بررسی‌های پیشرفته مانند اکوکاردیوگرافی و PTMC برای تشخیص و درمان بیماریهای قلبی استفاده می‌شود. همچنین، انتخاب یک متخصص قلب ماهر برای مشاوره و درمان امری بسیار حیاتی است که میتواند به حفظ سلامتی و بهبود وضعیت قلب کمک کند. از این رو، توجه به نکات فوق و انجام مراقبت‌های لازم میتواند به پیشگیری و درمان بهتر بیماریهای قلبی کمک کند و به نتیجه‌ای مطلوب و سلامتی بیشتر منجر شود.
دکتر قلب
دکتر محمدعلی محرابی، در سال ۸۹ با نمره اول در دانشگاه شهید بهشتی در رشته قلب و عروق شروع به تحصیل کرده و دوره فلوشیپ فوق تخصصی آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی را نیز در دانشگاه شهید بهشتی به اتمام رساندند.
