سکته قلبی یکی از جدیترین مشکلاتی است که میتواند زندگی افراد را به خطر بیندازد. برخلاف تصور رایج، علائم آن در زنان همیشه شبیه به مردان نیست و همین تفاوتها باعث میشود که بسیاری از زنان دیر متوجه خطر شوند یا به اشتباه مشکلشان را چیز دیگری فرض کنند. این تأخیر میتواند عواقب سنگینی داشته باشد.
برخی از زنان بدون اینکه درد شدید قفسه سینه را تجربه کنند، ممکن است دچار خستگی مفرط، تهوع، تنگی نفس یا حتی درد در فک و گردن شوند. به همین دلیل، آگاهی از این نشانهها و مراجعه سریع به متخصص قلب تهران در صورت بروز علائم مشکوک، میتواند جان آنها را نجات دهد. بهتر است این علائم را جدی بگیریم و منتظر شدیدتر شدنشان نمانیم. در این مقاله، علائم سکته قلبی در زنان، تفاوت های سکته قلبی خفیف و شدید، عوامل خطر و راه های پیشگیری از آن را بررسی خواهیم کرد.
علائم سکته قلبی در زنان جوان
بسیاری از افراد بر این باورند که سکته قلبی فقط در سنین بالا رخ میدهد، اما حقیقت این است که زنان جوان نیز در معرض این خطر قرار دارند. علائم سکته قلبی در زنان جوان ممکن است خفیف تر و نامحسوس تر از آنچه در مردان دیده میشود باشد، اما این به معنای بی اهمیت بودن آنها نیست. برخی از نشانه های هشداردهنده عبارتند از:
درد یا فشار در قفسه سینه:
این علامت ممکن است به صورت احساس سنگینی، سوزش یا ناراحتی در وسط قفسه سینه ظاهر شود. برخلاف تصور رایج، درد همیشه شدید و ناگهانی نیست و در برخی موارد، به صورت متناوب یا خفیف بروز میکند.
خستگی مفرط:
احساس ضعف و بی حالی مداوم، حتی پس از خواب کافی یا استراحت، میتواند یکی از علائم مهم سکته قلبی در زنان باشد. برخی از بیماران این احساس را به عنوان “خستگی فلج کننده” توصیف میکنند.
تنگی نفس:
اگر هنگام انجام فعالیتهای ساده، مثل بالا رفتن از پلهها یا حتی در حالت استراحت، دچار نفستنگی، احساس سنگینی در سینه یا مشکل در تنفس عمیق شدید، ممکن است نشانهای از اختلال در عملکرد قلب باشد.
تعریق بیش از حد:
تعریق ناگهانی و بدون دلیل، بهخصوص تعریق سرد، میتواند یکی از علائم هشداردهنده مشکلات قلبی باشد. بسیاری از زنان این علامت را با استرس یا تغییرات هورمونی اشتباه میگیرند، درحالیکه ممکن است نشاندهنده کاهش جریان خون به قلب باشد.
درد در فک، گردن یا پشت:
برخلاف مردان که بیشتر درد قفسه سینه را تجربه میکنند، زنان ممکن است درد در فک، گردن، شانه یا بالای پشت را احساس کنند. این درد ممکن است کم و زیاد شود یا در زمان استراحت بیشتر احساس شود.
تهوع و سرگیجه:
بعضی از زنان هنگام سکته قلبی، احساس سرگیجه، سبکی سر یا حالت تهوع و حتی استفراغ دارند. این علائم ممکن است با مشکلات گوارشی اشتباه گرفته شود، اما در صورت همراهی با سایر نشانهها، باید جدی گرفته شوند.
سن سکته قلبی در زنان
بر اساس تحقیقات، خطر سکته قلبی در زنان پس از یائسگی افزایش مییابد، اما این بدان معنا نیست که زنان جوان از این خطر مصون هستند. عواملی مانند ژنتیک، سبک زندگی ناسالم، استرس مداوم و بیماری های زمینه ای میتوانند احتمال بروز سکته قلبی را حتی در سنین پایین افزایش دهند.
در سال های اخیر، میزان سکته قلبی در زنان زیر ۵۰ سال به طرز قابل توجهی افزایش یافته است. استرس شغلی، کم تحرکی، تغذیه نامناسب و افزایش شیوع دیابت و فشار خون بالا از جمله دلایل این روند صعودی محسوب میشوند. برخلاف باور عمومی، مشکلات قلبی فقط مختص سنین بالا نیست و ممکن است در هر سنی رخ دهد.
متخصصان قلب توصیه میکنند که زنان، حتی در جوانی، وضعیت سلامت قلب خود را تحت نظر داشته باشند و با انجام آزمایش های منظم مانند آنژیوگرافی قلب، از عملکرد صحیح عروق کرونری و سلامت قلب خود اطمینان حاصل کنند. مراجعه منظم به متخصص قلب تهران و کنترل فاکتورهای خطر، میتواند نقش مهمی در پیشگیری از بروز مشکلات قلبی در آینده داشته باشد.
مقایسه علائم سکته قلبی خفیف و شدید در زنان
علائم سکته قلبی بسته به شدت آن ممکن است متفاوت ظاهر شوند. در موارد خفیف، علائم میتوانند تدریجی و نا محسوس باشند، به طوریکه فرد آن ها را با مشکلاتی مانند استرس، خستگی یا مشکلات گوارشی اشتباه بگیرد. اما در سکته های شدید، نشانه ها معمولاً ناگهانی و بسیار واضح تر هستند و نیاز به مداخله فوری پزشکی دارند.
ویژگی ها | سکته قلبی خفیف | سکته قلبی شدید |
درد در قفسه سینه | خفیف، متناوب یا احساس فشار جزئی | شدید، پایدار و همراه با احساس فشردگی زیاد |
تنگی نفس | قابل تحمل، گاهی در حین فعالیت | بسیار شدید و آزاردهنده، ناگهانی و همراه با احساس خفگی |
خستگی | نسبی و تدریجی | ناگهانی و شدید، حتی در حالت استراحت |
تهوع و سرگیجه | گاهی اوقات، خفیف | معمولاً شدید و همراه با بیحالی |
تعریق سرد | خفیف، شبیه اضطراب | شدید و ناگهانی |
در بسیاری از موارد، زنان نشانه های سکته قلبی را نادیده میگیرند یا آن را با مشکلاتی مانند اضطراب، خستگی یا سوء هاضمه اشتباه میگیرند. این موضوع میتواند باعث تأخیر در مراجعه به پزشک شود و خطر بروز عوارض جدی را افزایش دهد.
چه عواملی احتمال بروز سکته قلبی در زنان را افزایش میدهد؟
برخی از عوامل خطر که میتوانند احتمال سکته قلبی را در زنان افزایش دهند شامل موارد زیر هستند:
- فشار خون بالا و کلسترول بالا
- استرس و اضطراب مزمن
- دیابت
- سیگار کشیدن و مصرف الکل
- چاقی و سبک زندگی بی تحرک
- تاریخچه خانوادگی بیماری قلبی
- عدم توجه به رژیم غذایی سالم
متخصصان قلب تأکید دارند که انجام اکوکاردیوگرافی در زنان پرخطر میتواند نقش مهمی در تشخیص زودهنگام مشکلات قلبی ایفا کند. مراجعه منظم به متخصص قلب تهران و انجام چکاپهای دورهای، یکی از بهترین راهها برای حفظ سلامت قلب است.
زنان چگونه میتوانند از سکته قلبی جلوگیری کنند؟
اگرچه برخی عوامل مانند ژنتیک و افزایش سن قابل کنترل نیستند، اما زنان میتوانند با رعایت نکات زیر خطر سکته قلبی را کاهش دهند:
رژیم غذایی سالم: مصرف مواد غذایی سالم و متعادل، از جمله غذاهای کمچرب، میوه، سبزیجات، غلات کامل و پروتئینهای کمچرب، به حفظ سلامت قلب کمک میکند.
ورزش منظم: انجام حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی روزانه، مانند پیادهروی، دوچرخهسواری، شنا یا حتی تمرینات ساده در خانه، میتواند باعث تقویت قلب و بهبود گردش خون شود.
مدیریت استرس: تکنیکهایی مانند مدیتیشن، یوگا، تمرینات تنفسی و اختصاص زمان کافی برای استراحت و تفریح میتوانند اضطراب را کاهش داده و از افزایش فشار خون جلوگیری کنند.
ترک سیگار و کاهش مصرف الکل
کنترل فشار خون و دیابت: مراجعه منظم به پزشک و بررسی سطح قند و فشار خون
خواب کافی: حداقل ۷ ساعت خواب شبانه باکیفیت
چکاپ منظم قلب: انجام تستهای تشخیصی مانند اکوکاردیوگرافی و آنژیوگرافی قلب در صورت نیاز
سوالات متداول
1- آیا علائم سکته قلبی در زنان و مردان یکسان است؟
نه لزوماً. زنان ممکن است علائمی مثل خستگی شدید، تهوع، تنگی نفس یا درد در فک و پشت داشته باشند، در حالی که مردان بیشتر درد شدید قفسه سینه را تجربه میکنند.
2- سکته قلبی در زنان معمولاً در چه سنی اتفاق میافتد؟
بیشتر بعد از یائسگی، اما گاهی در سنین پایینتر هم دیده میشود، بهخصوص اگر سبک زندگی ناسالمی داشته باشند یا بیماریهای زمینهای مثل دیابت و فشار خون داشته باشند.
3- چه آزمایشهایی برای بررسی سلامت قلب زنان توصیه میشود؟
اکوکاردیوگرافی و آنژیوگرافی قلب، چون به تشخیص مشکلات قلبی و گرفتگی عروق کمک میکنند.

دکتر محمدعلی محرابی، در سال ۸۹ با نمره اول در دانشگاه شهید بهشتی در رشته قلب و عروق شروع به تحصیل کرده و دوره فلوشیپ فوق تخصصی آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی را نیز در دانشگاه شهید بهشتی به اتمام رساندند.