شاید شما هم شنیده باشید که برخی از پزشکان قلب و عروق از بیماران خود می خواهند تا اکوی قلب انجام دهند. اکوی قلب یا همان اکوکاردیوگرافی ( echocardiography )، نوعی سونوگرافی از قلب افراد می باشد. این اقدام تشخیصی برای بررسی دریچه های قلب صورت می گیرد. برخی از بیماران بنا به هر دلیلی، دریچه های قلبی ضعیفی دارند و یا در نواحی دریچه های بطنی و دهلیزی در قلب، مشکلات خاصی دارند. این افراد باید با سونوگرافی و پژواک نگاری قلب که همان اکوکاردیوگرافی است، تحت اقدامات تشخیص قرار بگیرند.

برخی از بیماران از تنگی نفس به هنگام راه رفتن یا بالا رفتن از پله ها شکایت می کنند. گاهی نیز ممکن است علائمی از خود بروز دهند که نشان دهد قلب آنها ضعیف عمل می کند. این ها می تواند نشان دهنده ی مشکلاتی خاص در ماهیچه قلب و دریچه های آن باشد. پزشک معالج برای تشخیص بهتر از اکوکاردیوگرافی استفاده می کند تا اگر مشکل حاد بود، عمل باز کردن تنگی دریچه میترال,(PTMC) و یا سایر اقدامات را انجام دهد. از طریق سونوگرافی قلب یا همان اکوکاردیوگرافی، پزشک می تواند مشکلات مربوط به دهلیز و بطن قلب در افراد را به خوبی بررسی کند. گاهی ممکن است نیاز باشد تا برای بستن سوراخ بین دهلیزی، پزشک معالج وارد عمل شده و با اقدام به موقع، جلوی خطرات بعدی را نیز بگیرد.

به هر حال، مشکلات ماهیچه ی قلب و عروق خون رسان آن، هرچه باشد می توان با یک اکوکاردیوگرافی به موقع، تشخیص داد. وقتی پزشکان اعمال جراحی قلب یا حتی آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی کرونر را انجام می دهند، باید برای مشاهده ی نتیجه، اکوکاردیوگرافی انجام دهند. گاهی نیز پیش می آید که پزشک می خواهد در ون قلب، شکل و اندازه ی آن را بررسی کند تا بتواند بیماری را به درستی تشخیص دهد. به همین منظور از الکتروکاردیوگرافی استفاده می کند.

اکوکاردیوگرافی

آزمایش اکوکاردیوگرافی چیست و چگونه انجام می شود؟

آزمایش اکوکاردیوگرافی، روشی غیر تهاجمی در تشخیص بیماری های قلب و عروقی است که در آن، از امواج اولتراسونیک و صوتی استفاده می شود و مانند سونوگرافی، می تواند ساختارهای مختلف قلب را به تصویر و گرافی تبدیل کرده و به پزشک نشان دهد. در این روش می توان اطلاعاتی از جمله موارد زیر را استخراج کرد:

اگر بیماران، از تنگی نفس و خستگی در هنگام راه رفتن شکایت کنند و یا درد در ناحیه ی قفسه سینه داشته باشند، متخصص قلب و عروق، به منظور بررسی مشکلات دریچه و حفره های قلب و همچنین بررسی دلایل تنگی نفس و درد قفسه سینه، اکوکاردیوگرافی تجویز می کند. برای گرفتن اکوکاردیوگرافی، ابتدا باید بیمار روی تخت مناسب به کمر خوابیده باشد. سپس متخصص مربوطه، کمی ژل روی دسته عصایی پخش می کند. سپس مبدل مربوطه را روی سینه ی فرد به صورت محکم فشار می دهد تا یک پرتوی اولتراسوند از سمت این ناحیه به قلب برسد.

مبدل می تواند امواج صوتی را از قلبی بیمار ضبط کند. از طریق یک کامپیوتر می توان اکوهای ضبط شده را به تصاویر متحرک روی مانیتور تبدیل کرد. در حین انجام اکوکاردیوگرافی، ممکن است ریه و دنده ها، مانع از انجام اکو شوند که البته فقط در برخی از افراد رخ می دهد. برای جلوگیری از این کار نیاز به یک سری تقویت کننده می باشد که با تزریق ساده وریدی انجام می شود تا اکو به درستی گرفته شود.

هدف از آزمایش اکوکاردیوگرافی چیست؟

وقتی در ناحیه ی قفسه سینه، درد مبهمی وجود داشته باشد که با فعالیت بدنی بدتر می شود، باید به بیماری های قلبی و عروقی، شک کرد. اگر این درد همراه با تنگی نفس باشد، مشکل جدی است و باید بررسی شود. متاسفانه برخی از پزشکان، با مواجه شدن با چنین حالتی در بیماران، تنها اقدامی که می کنند، تجویز قرص های کاهنده تپش قلب است و همچنین، یک نوار قلب هم تجویز می کنند. اما باید گفت که نوار قلب، اصلا توان نشان دادن مشکلات جدی تر در ماهیچه و دریچه های قلب را ندارد. بر همین اساس باید اکوکاردیوگرافی انجام شود. وقتی قلب به درستی کار نکند، باید توسط متخصص قلب و عروق، بررسی شود. هدف از انجام اکوکاردیوگرافی قلب هم دقیقا همین است.

باید عملکرد قلب به این وسیله سنجیده شود تا در صورت لزوم، اقدامات بعدی زودتر انجام شود. سرعت گردش خون از طریق یک داپلر در این روش اندازه گیری می شود و جریان آن در نواحی مختلف قلب و دریچه ها، سنجیده می شود. یکی از هدف های اصلی اکوکاردیوگرافی، بررسی حفره ها و دریچه های قلب است. گاهی پمپاژ خون به قلب، کند انجام می شود که می تواند ناشی از عملکرد ضعیف دریچه های قلب باشد.

چه زمانی اکو قلب لازم است؟

در اکثر مواردی که بیماران به متخصص قلب و عروق مراجعه می کنند، نیازمند انجام اکو قلب هستند. اکوی قلب یکی از بهترین روش ها برای بررسی دقیق قلب و ساختار آن می باشد. اگر خونرسانی به قلب کند باشد و یا جریان خون در قلب به کندی وارد و خارج شود، همچنین در صورتی که دریچه های قلب به درستی کار نکنند و یا عروق کرونر قلب دارای گرفتگی باشند، از اکو استفاده می شود. پزشک متخصص قلب، با گرفتن شرح حال دقیق بیمار و وضعیت او، می تواند اکو را انجام دهد. بهتر است در مواقعی که علائم مشکلات قلبی وجود دارد اما به طور دقیق نمی توان آن را به قلب نسبت داد، از اکو استفاده شود.

هزینه اکوکاردیوگرافی در بیمارستان های دولتی و خصوصی

اکوکاردیوگرافی در مراکز درمانی دولتی و خصوصی، انجام می شود. اگر بیمار دارای بیمه دولتی تامین اجتماعی، نیروهای مسلح و یا خدمات درمانی باشد، می تواند با هزینه ی بسیار ناچیز، این اقدام تشخیصی را در بیمارستان دولتی انجام دهد. در غیر این صورت می تواند در بیمارستان و مراکز خصوصی مانند درمانگاه ها و مطب پزشکان، اکو انجام دهد و هزینه ی آن را طی یک فاکتور از بیمه تکمیلی خود ( در صورت داشتن بیمه تکمیلی ) دریافت کند. اما در نظر داشته باشید که هزینه ی اکوی قلب در مراکز خصوصی، کم نیست.

اکوکاردیوگرافی

انواع اکوکاردیوگرافی کدام است؟

اکوکاردیوگرافی چندین نوع دارد که در اینجا به ذکر 10 مورد از آن می پردازیم که ممکن است پزشک هرکدام را در مواقع خاصی تجویز کند.

قلبی تپنده، نغمه ی سلامتی دکتر محمدعلی محرابی، فوق تخصص قلب و عروق

در دنیای پرهیاهوی امروز، سلامتی قلب، گوهری ارزشمند است. گاه، این گوهر ناب، در معرض نغمه های ناآشنا و ناموزونی قرار می‌گیرد که نیازمند دستان توانمند و گوشی شنوا برای تشخیص و درمان است. در این میان ،دکتر محمدعلی محرابی، فوق تخصص قلب و عروق، با دانش و تجربه ی خود، در کنار شماست تا نغمه ی سلامتی را به قلبتان هدیه دهد.