بازکردن تنگی دریچه میترال(PTMC) در صورت تنگ شدن و یا انسداد دریچه میترال قلب انجام می شود. دریچه میترال در بین دهلیز چپ و بطن چپ قرار داشته و جریان خون را بین این دو کنترل می کند. زمانی که تنگی رخ می دهد، جریان خون با مشکل مواجه شده و سلامتی فرد به خطر می افتد.
روش های مختلفی برای باز کردن تنگی دریچه میترال وجود دارند. از روش های دارویی گرفته تا انواع عمل های جراحی. هر کدام از این عمل های جراحی در شرایط خاصی انجام خواهند شد. در این مقاله می خواهیم به صورت کامل به روش های باز کردن تنگی دریچه میترال به روش های مختلف بپردازیم.
تنگی دریچه میترال چیست؟
قبل از آنکه به روش های باز کردن تنگی دریچه میترال بپردازیم، بد نیست در مورد این بیماری بیشتر بدانیم. تنگی دریچه میترال به باریک شدن دریچه میترال و کوچک شدن این دریچه گفته می شود. در زبان انگلیسی به این بیماری، Mitral valve stenosis می گویند.
تنگی دریچه میترال باعث ایجاد تنگی نفسی، خستگی زودرس، ایجاد مشکل در تنفس، بالا رفتن ضربان قلب و … شود. ایجاد لخته خون و نارسایی قلبی در صورت ادامه دار شدن این بیماری رخ می دهند. پزشکان علت اصلی به وجود آمدن تنگی دریچه میترال را تب روماتیسمی می دانند. با روش هایی همانند تست ورزش، اکوکاردیوگرافی و آنژیوگرافی می توان این بیماری را تشخیص داد.
اهمیت باز کردن تنگی دریچه میترال
اهمیت باز کردن تنگی دریچه میترال زمانی مشخص می شود که این بیماری سبب ایجاد مشکلات عدیده برای فرد شود. یکی از این مشکلات تنگی نفس است که فرد را از انجام بسیاری از فعالیت ها منع می کند. در واقع با افزایش فعالیت های بدنی، جریان خون و ضربان قلب افزایش پیدا می کند. در این حالت دریچه میترال نمی تواند به خوبی کار خود را انجام داده و باعث ایجاد خستگی زودرس و تنگی نفس خواهد شد.
از این مسائل که بگذریم، نارسایی قلبی و ایجاد لخته خونی از دیگر خطرات تنگی دریچه میترال هستند. کسانی که جهت باز کردن تنگی دریچه میترال و درمان آن اقدام نمی کنند در آینده بیشتر در خطر سکته قلبی قرار می گیرند.
روش های درمان تنگی دریچه میترال
روش های مختلفی برای باز کردن تنگی دریچه میترال و درمان آن وجود دارند. شرایط هر بیماری با بیمار دیگر فرق می کند. در برخی از بیماران میزان تنگی بسیار خفیف بوده و با استفاده از برخی داروها به آسانی قابل کنترل و درمان است. اما در برخی از بیماران میزان تنگی بسیار زیاد بوده و این بیماری زندگی روزانه فرد را مختل می کند.
درمان دارویی برای این بیماران جوابگو نیست و باید تحت عمل جراحی قرار گیرند. البته انتخاب نوع جراحی نیز بستگی به میزان شدید بودن وضعیت بیمار دارد. روش مورد استفاده برای باز کردن تنگی دریچه میترال با مشورت پزشک و بیمار و با صلاحدید پزشک انتخاب می شود.
باز کردن دریچه میترال با دارو
یکی از اولیه ترین و رایج ترین روش های باز کردن تنگی دریچه میترال، استفاده از داروهای خوراکی می باشد. متخصصان قلب و عروق از داروهای ادرارآور، داروهای کاهش دهنده ضربان قلب، داروهای رقیق کننده خون و … استفاده می کنند. داروهای ادرارآور موجب دفع یون سدیم و آب میان بافتی اضافی از کلیه ها می شوند. کاهش فشار پرشدگی عروق ریه موجب کاهش عوارض ناشی از تنگی دریچه میترال و درمان فشار خون بالا خواهد شد.
داروهای دیگری که برای باز کردن تنگی دریچه میترال به کار می روند داروهای کاهش دهنده ضربان قلب هستند. افزایش ضربان قلب می تواند علائم ناشی از تنگی میترال را تشدید نماید. در نتیجه افرادی که دارای این اختلال هستند، بهتر است ضربان قلب آن ها روی 50 الی 70 بار در دقیقه باقی بماند. دقت کنید که این داروها نمی توانند تنگی دریچه میترال را درمان کرده و آن را بازتر کنند. بلکه تنها می توانند علائم آزاردهنده آن را کاهش دهند.
داروی دیگری که برای باز کردن تنگی دریچه میترال بسیار مفید است، داروی رقیق کننده خون است. رقیق شدن خون به جریان بهتر و آسان تر خون کمک می کند. در نتیجه عوارض بیماری کمتر خود را نشان خواهند داد. آسپرین یکی از این داروها می باشد.
درمان تنگی دریچه میترال با بالون (والولوپلاستی)
یکی از روش های پرطرفدار و کاربردی جهت باز کردن تنگی دریچه میترال، استفاده از بالون یا روش والولوپلاستی است. باز کردن دریچه میترال (PTMC) با بالون، جزء روش های کم تهاجمی محسوب می شود که بازدهی بالایی دارد. در این روش، یک بالن که 24 تا 28 میلی متر قطر دارد، از طریق کشاله ران و با دستگاه آنژیوگرافی وارد قلب می شود.
بالون پس از رسیدن به دریچه میترال باد شده و دو قسمت دریچه را از هم جدا می کند. درنتیجه بین دو قسمت دریچه فاصله افتاده و گشادتر خواهد شد. این عمل مشابه آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی عروق کاروتید می باشد. با این تفاوت که این بار بالون تاثیرات خود را به جای عروق خونی بر روی دریچه میترال اعمال می کند.
جراحی ترمیمی برای باز کردن تنگی دریچه میترال
یکی از روش های باز کردن تنگی دریچه میترال، عمل ترمیمی است. این روش با عمل جراحی باز انجام شده و برای انجام آن باید بیمار بیهوش شود. در گذشته که روش های آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی کرونر و دریچه میترال پیشرفت نکرده بود، این روش به وفور انجام می شد. اما امروزه طرفداران بسیار کمتری دارد. در این روش ابتدا قفسه سینه بیمار در اتاق عمل به صورت کامل باز می شود تا امکان دسترسی به دریچه میترال قلب صورت گیرد. سپس دریچه میترال با استفاده از بالن یا وسایل دیگر به صورت کامل باز شده و مشکلات آن رفع می شود. امکان برداشت لخته های خون و قسمت های استخوانی شده دریچه با این عمل وجود دارد.
عمل جراحی جایگزینی دریچه میترال
اگر هیچکدام از روش های باز کردن تنگی دریچه میترال جوابگو نباشند در نهایت عمل جایگزینی دریچه میترال انجام می شود. در این عمل دریچه میترال فرد برداشته شده و یک دریچه جدید به آن پیوند زده خواهد شد. نوع دریچه ای که جایگزین می شود می تواند یک دریچه مصنوعی (فلزی و مکانیکی) و یا قسمتی از دریچه قلب گاو یا خوک باشد. البته از دریچه قلب اهدایی انسان نیز می توان استفاده کرد.
دریچه های فلزی یا مکانیکال دارای طول عمر و دوام بیشتری هستند. اما بیمارانی که از این دریچه ها بهره می برند باید تا آخر عمر داروی وارفارین را مصرف نمایند. این دارو جهت پیشگیری از لخته خون در ناحیه دریچه است.
جمع بندی
در این مقاله به معرفی کامل روش های های باز کردن تنگی دریچه میترال قلب و اهمیت رفع این بیماری پرداختیم. برای درمان تنگی میترال بهتر است نزد بهترین دکترهای متخصص قلب و عروق مراجعه نمایید. زیرا این پزشکان بهترین روش را جهت درمان تنگی دریچه میترال به شما پیشنهاد می دهند.