نمک خوراکی یکی از مهمترین مواد معدنی موردنیاز بدن است که باعث تعادل الکترولیت های بدن و آب می شود؛ اما آیا می دانستید که مصرف بیش از اندازه نمک، یکی از علل اصلی مبتلا شدن افراد به فشار خون بالا است؟ مصرف فراوان نمک، سبب حفظ مایعات در بدن می شود که در اثر آن فشار خون بالا می رود. افراد مبتلا به فشار خون، همواره در معرض بیماری های قلبی و عروقی، سکته مغزی و سکته قلبی هستند. با وجود خطراتی که مصرف فراوان نمک به دنبال دارد؛ لازم است میزان مصرف آن را به حداقل برسانیم.
فشار خون چیست و چگونه کار می کند؟
فشار خون نیرویی است که به واسطه جریان خون بر دیواره داخلی رگ های خونی وارد می شود. به بیانی دیگر فشار خون نتیجه پمپاژ خون توسط قلب به درون سیستم عروقی است.
تأثیر نمک بر فشار خون
نمک به عنوان یک ماده معدنی نقش بسیار مهمی در عملکرد طبیعی بدن دارد؛ اما به شرطی که به میزان لازم و مجاز مورد استفاده قرار بگیرد. تأثیر نمک بر فشار خون به شرح موارد زیر می باشد.
افزایش حجم مایعات بدن
مصرف بیش از اندازه نمک، سبب افزایش حجم مایعات بدن و افزایش بار حجمی عروق خونی و قلب می شود؛ و بدین صورت فشار خون بالا می رود.
تغییر در عملکرد کلیه ها
مصرف فراوان نمک، توانایی کلیه ها را در جهت دفع سدیم و آب اضافی بدن، کاهش می دهد؛ در نتیجه سدیم در جریان خون باقی مانده و باعث بالا رفتن فشار خون می شود.
تأثیر بر سیستم عصبی
مصرف نمک زیاد ممکن است بر عملکرد سیستم عصبی هم تأثیر بگذارد؛ و با افزایش فعالیت سمپاتیک باعث فشار خون شود.
تغییر در عروق خونی
مصرف نمک زیاد می تواند باعث ایجاد تغییراتی در عملکرد عروق خونی و مقاومت آنها شود؛ که این عامل هم سبب افزایش فشار خون می شود.
با وجود خطرات فراوانی که مصرف بالای نمک به دنبال دارد لازم است که نمک را به میزان حداقل استفاده نمایید. تا به اکنون تحقیقات پزشکی فراوانی انجام گرفته که ارتباط مستقیم بین مصرف بالای نمک و فشار خون را اثبات می کند. به عنوان مثال: در یکی از این مطالعات انجام گرفته ثابت شده است که کاهش میزان مصرف نمک، می تواند در حدود 3.82 میلی متر جیوه فشار خون سیستولیک و حدود 1.78 میلی متر جیوه فشار خون دیاستولیک را کاهش دهد.
البته میزان تاثیر نمک بر روی فشار خون در گروه های سنی مختلف، فرق می کند؛ به طوری که این تأثیر در افراد مسن، افرادی که مبتلا به بیماری فشار خون هستند و همینطور در افراد دارای سابقه خانوادگی و … بیشتر از گروه های دیگر است.
مضرات فشار خون بالا ناشی از مصرف زیاد نمک
بدون شک بیماری فشار خون بالا تاثیرات منفی زیادی بر سلامت بدن دارد؛ که اگر درمان نشود ممکن است پیامدهای جبران ناپذیری به عمل آورد. در اینجا مهمترین مضرات فشار خون بالا ناشی از مصرف نمک را بیان می کنیم.
بیماری‌های قلبی عروقی
مصرف فراوان نمک، به طور قطعی سبب سخت و تنگ شدن عروق خونی می شود؛ که در این حالت احتمال مبتلا شدن به بیماری های قلبی عروقی افزایش می یابد.
بیماری‌های کلیوی
مصرف نمک زیاد امکان مختل شدن عملکرد کلیه ها را هم افزایش می دهد. با کاهش عملکرد کلیه در جهت دفع آب و سدیم زیاد بدن، فشار خون بالا رفته و بیماری های کلیوی نیز شکل می گیرند.
سایر مشکلات
افزون بر دو مورد بیان شده مصرف بیش از اندازه نمک، مشکلات و بیماری های زیاد دیگری هم به وجود می آورد. مبتلا شدن به فشار خون بالا هم یکی از پیامدهای مهم مصرف نمک زیاد است که باعث بروز حملات قلبی و سکته مغزی می شود. میزان بالای نمک، میزان زیادی از کلسیم بدن را هم دفع می کند؛ که از این نظر امکان مبتلا شدن به پوکی استخوان را افزایش می دهد. از مشکلات دیگر مصرف نمک زیاد، ورم و احتباس آب بدن است؛ که باعث ورم کردن بخش هایی از بدن مانند دست ها و پاها می شود.
بر اساس برخی از مطالعات انجام گرفته نمک زیاد می تواند باعث ایجاد سرطان معده هم می شود. مصرف بیش از اندازه نمک، همچنین بر دستگاه گوارش نیر تاثیرات منفی اعمال می کند؛ و باعث تشدید زخم معده می گردد.
راهکارهای کاهش مصرف نمک
به طور مطمئن یکی از بهترین راهکارها جهت درمان فشار خون بالا، کاهش میزان مصرف نمک خوراکی می باشد. با کاهش مصرف نمک، احتمال مبتلا شدن به بیماری های قلبی، کلیوی و … نیز کاهش پیدا می کند.
تغذیه سالم
یکی از بهترین راهکارهای کاهش مصرف نمک، استفاده فراوان از مواد غذایی سالم و سرشار از پتاسیم است. سبزیجات، میوه جات، غلات خشک، ادویه های بدون نمک، آجیل بدون نمک و … همگی جزو تغذیه های سالم و مفید هستند؛ که جایگزین کردن این مواد به جای مواد شور و چرب قطعا باعث کاهش فشار خون خواهد شد.
سبک زندگی سالم
اگر سلامتی براز شما اهمیت دارد لازم است سبک سالم زیستن را یاد بگیرید. برای سالم ماندن افزون بر انتخاب تغذیه سالم و مفید، باید به ورزش نیز اهمیت داده شود. برای ورزش کردن نیازی به تمرینات ورزشی حرفه ای و سنگین ندارید همین که روزانه ساعتی پیاده روی کنید نیز کافی است. داشتن تحرک زیاد در طول روز و کاهش ساعات خواب و درمان چاقی نيز از راهکارهای درمان فشار خون بالا محسوب می شوند.
نتیجه گیری
مصرف نمک زیاد مهمترین علت فشار خون بالا است؛ که در اثر آن امکان مبتلا شدن به بیماری های قلبی عروقی، کلیوی و … نیز افزایش پیدا می کند. برای درمان فشار خون بالا روش های مختلفی وجود دارد از بین آنها می توان به کاهش میزان مصرف نمک و همینطور مراجعه به متخصص قلب تهران را نام برد. متأسفانه طبق مطالعات انجام گرفته آمار افراد مبتلا به فشار خون بالا همواره رو به افزایش است؛ لذا لازم است نسبت به درمان این بیماری جدی تر عمل کنیم. در این مقاله به نکات مهمی در ارتباط با فشار خون اشاره شد که رعایت آنها سبب حفظ سلامتی شما خواهد شد.
سوالات متداول
رابطه مصرف نمک و فشار خون چگونه است؟
بین میزان مصرف نمک و فشار تون رابطه مستقیمی وجود دارد؛ به طوری که با افزایش میزان مصرف نمک، فشار خون هم بالا می رود.
آیا فشار خون قابل درمان است؟
بله. اگر چه فشار خون بالا یک بیماری خطرناک است اما خوشبختانه قابل کنترل و درمان است؛ با داشتن رژیم غذایی صحیح و سبک زندگی سالم امکان درمان آن وجود دارد.
خطرات فشار خون بالا چیست؟
اگر به درمان فشار خون توجهی نشود قطعا به زودی درگیر بیماری های کلیوی، پوکی استخوان، بیمارهای قلبی، سکته مغزی و قلبی و … خواهید شد.
دکتر محمدعلی محرابی، در سال ۸۹ با نمره اول در دانشگاه شهید بهشتی در رشته قلب و عروق شروع به تحصیل کرده و دوره فلوشیپ فوق تخصصی آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی را نیز در دانشگاه شهید بهشتی به اتمام رساندند.
