بیماری های قلبی به عنوان یکی از علل اصلی مرگ و میر در جهان شناخته می شوند و تشخیص و درمان به موقع آن ها می تواند تاثیر زیادی در بهبود کیفیت زندگی و افزایش طول عمر بیماران داشته باشد. از جمله روش های تشخیصی و درمانی که پزشکان متخصص قلب برای مدیریت بیماری های قلبی استفاده می کنند، آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی هستند. در این مقاله، به بررسی تفاوت های این دو روش و کاربردهای آن ها خواهیم پرداخت.
آنژیوگرافی چیست؟
آنژیوگرافی یک روش تشخیصی است که به پزشکان این امکان را می دهد تا وضعیت عروق خونی را بررسی کنند. در این روش، یک ماده حاجب (کنتراست زا) به داخل رگ های خونی تزریق شده و سپس با استفاده از اشعه ایکس، تصاویری از عروق خونی تهیه می شود. این تصاویر به پزشکان کمک می کنند تا مشکلاتی مانند تنگی یا انسداد عروق را شناسایی کنند.
مزایا و معایب آنژیوگرافی
آنژیوگرافی قلب دارای مزایای متعدد و برخی معایب است. یکی از مزایای این روش، دقت بالای آن در شناسایی مشکلات عروق قلبی می باشد. این روش غیرتهاجمی به حساب می آید؛ به این معنی که نیازی به جراحی ندارد و بیمار معمولا سریع‌تر بهبود می یابد. با این حال، معایبی هم در مورد آن وجود دارد. یکی از آن ها احتمال بروز عوارض جانبی ناشی از ماده کنتراست می باشد که ممکن است به برخی افراد آسیب برساند.
همچنین، استفاده از اشعه ایکس در این فرآیند نیز می تواند خطراتی مانند افزایش تابش اشعه به بدن را به همراه داشته باشد. بنابراین، هر بیمار باید با پزشک خود درباره مزایا و معایب این روش صحبت کند و سابقه پزشکی خود را به صورت واضح و صادقانه ارائه دهد.
آنژیوپلاستی چیست؟
آنژیوپلاستی یک روش درمانی دیگر است که به منظور باز کردن عروق تنگ یا مسدود شده قلبی انجام می شود. این روش معمولا پس از آنژیوگرافی و شناسایی مشکلات عروقی انجام می شود. هدف از آنژیوپلاستی، بهبود جریان خون به قلب و کاهش علائم بیماری های قلبی است.
مزایا و معایب آنژیوپلاستی
مزایا:
- بهبود سریع جریان خون
- کاهش درد و علائم بیماری های قلبی
معایب:
- خطر عوارض ناشی از عمل
- احتمال عود تنگی و انسداد در عروق
تفاوت های آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی
با وجود اینکه آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی هر دو به عروق قلبی مربوط می شوند؛ اما این دو روش اهداف و فرآیندهای متفاوتی دارند. در ادامه به بررسی تفاوت آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی می پردازیم.
هدف
آنژیوگرافی یک روش تشخیصی است که برای شناسایی مشکلات عروقی انجام می شود در حالی که آنژیوپلاستی یک روش درمانی است که به منظور باز کردن عروق تنگ یا مسدود شده انجام می شود.
فرآیند
آنژیوگرافی شامل تزریق ماده کنتراست و تصویربرداری است؛ اما آنژیوپلاستی شامل قرار دادن کاتتر و بالون‌گذاری برای باز کردن عروق می باشد.
زمان انجام
آنژیوگرافی معمولا در یک جلسه کوتاه انجام می شود؛ این در حالی است که برای آنژیوپلاستی، زمان بیشتری مورد نیاز خواهد بود.
عوارض
هر دو روش ممکن است عوارض جانبی مختلفی داشته باشند؛ اما عوارض آنژیوپلاستی می توانند شدیدتر باشد که دلیل این امر نیز تهاجمی تر بودن روش آنژیوپلاستی است.
تفاوت اکو و آنژیو
در زمینه تشخیص بیماری های قلبی، یک روش تشخیصی دیگر نیز وجود دارد که به آن اکوکاردیوگرافی (اکو) می گویند. اکو یک روش غیرتهاجمی است که با استفاده از امواج صوتی، تصاویر دقیقی از قلب و عروق آن تهیه می کند. اگر بخواهیم به تفاوت اکو و آنژیو بپردازیم، می توانیم موارد زیر را بررسی کنیم:
- هدف: اکو برای بررسی عملکرد قلب و ساختار آن استفاده می شود؛ اما آنژیو به بررسی عروق خونی می پردازد.
- روش کار: در اکو از امواج صوتی استفاده می شود و روشی غیرتهاجمی است؛ در حالی که آنژیو از اشعه ایکس و ماده کنتراست بهره می برد.
- عوارض: اکو عوارض خاصی ندارد؛ اما آنژیو ممکن است با خطراتی همراه باشد.
نتیجه گیری
آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی دو ابزار مهم در تشخیص و درمان بیماری های قلبی هستند که هر کدام نقش مهمی در مدیریت این بیماری ها ایفا می کنند. پزشک متخصص قلب تهران و سایر مراکز، با استفاده از این روش ها می‌توانند به بیماران کمک کنند تا بهبودی سریع تری داشته باشند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند. آگاهی از تفاوت های این روش ها و تکنیک های دیگر مانند اکو، می تواند به بیماران در تصمیم گیری های درمانی کمک کند.
دکتر محمدعلی محرابی، در سال ۸۹ با نمره اول در دانشگاه شهید بهشتی در رشته قلب و عروق شروع به تحصیل کرده و دوره فلوشیپ فوق تخصصی آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی را نیز در دانشگاه شهید بهشتی به اتمام رساندند.
