تا به حال چیزی در مورد اینکه احیای قلبی ریوی چیست؟ شنیده اید؟ این نوع احیا در اصطلاح پزشکی به cpr معروف است. به بیانی ساده می توان سی پی آر را اقدامی در جهت بازگرداندن خون به قلب تعریف کرد تا فرد از مرگ حتمی نجات پیدا کند. وقتی قلب می ایستد و توان پمپاژ کردن خون را ندارد، می توان با انجام احیای قلبی ریوی، امیدوار بود که قلب مجددا خون را پمپاژ کرده و فرد نجات پیدا کند.
یادگیری CPR می تواند جان یک انسان را در خیلی از موارد نجات دهد. اگر شما هم در خانه کسی را دارید که مسن است یا به هر حال فاکتورهایی نظیر چاقی، چربی و فشار خون بالا، انواع ناراحتی های قلبی و عروقی و ریوی را دارد، بهتر است این اقدام را یاد بگیرید تا بتوانید جان فرد را به موقع نجات دهید.
آمارهای جهانی به خوبی نشان می دهد که در سال میلیون ها مورد سکته و ایست قلبی رخ می دهد که برخی از این ها به دلیل انجام cpr به موقع از مرگ حتمی نجات پیدا می کنند اما تعداد بسیار زیادی هم به دلیل عدم آگاهی، جان می دهند.
حالا که تا حدودی دانستید احیای قلبی ریوی چیست؟ و چه اهمیتی برای یادگیری آن وجود دارد، می توانید در ادامه همراه ما باشید تا در خصوص ایست قلبی، مراحل سی پی آر و مراقبت های بعد از انجام این کار، بیشتر بدانید.
شناخت ایست قلبی
ایست قلبی نوعی توقف جریان خون است که در اصطلاح پزشکی به آن cardiac arrest گفته می شود. در واقع قلب هیچ گونه پمپاژی نداشته و نوعی توقف یا ایست قلبی تنفسی رخ می دهد. در این حالت احتمالا پزشک بعد از معاینات و عدم بازگشت پمپاژ خون، اولین اقدامی که انجام می دهد، صدور گواهی فوت است. این لحظات می تواند بسیار غم انگیز باشد و اگر یک اقدام ساده مثل cpr را بدانید، می توانید امیدوار باشید که ( با احتمال 50 درصد) فرد را از مرگ نجات دهید.
ایست قلبی علائم مختلفی دارد و می تواند پیش از اتفاق افتادن، فرد را آگاه کند. دانستن این علائم بسیار حائز اهمیت هستند:
1. تپش قلب
2. درد در ناحیه قفسه سینه
3. غش کردن یا از دست دادن تدریجی هشیاری
4. ضربان قلب به طور نامنظم و شدید
5. سبکی سر و گیجی
6. خس خس کردن سینه به هنگام تنفس
7. تنگی نفس
البته این علائم می تواند با یک حمله قلبی، سکته و یا تنگی نفس و مشکلات معمولی قلبی و عروقی هم رخ دهند اما مسئله اینجاست که شما نمی دانید که دلیل آن چیست و باید احتمال ایست قلبی بدهید.
دلایل بروز ایست قلبی می توانند مختلف باشند. برخی از این دلایل شامل سابقه خانوادگی بیماری های عروق کرونر، چاقی، فشار خون بالا، دیابت، بالا بودن کلسترول خون، سابقه خانوادگی در ایست قلبی یا حمله قلبی، سابقه سکته، حرص وجوش خوردن زیاد و . . .هستند. باید تمامی این دلایل را مد نظر قرار دهید و اگر ریسک بالایی در شما و اطرافیان تان وجود دارد، حتما مراقب و هوشیار باشید.
ایست قلبی و حمله قلبی ممکن است با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. در صورتی که این دو کاملا با یکدیگر متفاوت هستند. وقتی قسمتی از قلب نتواند خون رسانی را انجام دهد، حمله قلبی رخ می دهد اما وقتی عملا قلب هیچ گون پمپاژی انجام نمی دهد و خون رسانی به تمام اعضا را در یک لحظه متوقف می کند، ایست قلبی ایجاد می شود. باید تفاوت این دو را با یکدیگر بانید تا بتوانید به هنگام کمک رسانی، اقدامات لازم را به درستی انجام دهید.
مراحل انجام CPR
برای انجام دادن CPR باید چند مرحله را دقیق و پشت سر هم انجام دهید که شامل موارد زیر هستند:
1. ابتدا سعی کنید اوضاع فردی که دچار حمله یا ایست قلبی شده و یا به هر دلیل دیگر مانند مشکلات مغزی و عروقی به حالت بیهوشی درآمده است را کاملا بررسی کنید. سعی کنید بفهمید هوشیاری دارد یا خیر. اگر هشیار نیست، نبض گردن و دست او را چک کنید و ببینید تنفس دارد یا نه.
2. در مرحله بعدی نیاز است تا راه تنفس او را چک کنید و کاری کنید که بتواند نفس بکشد. هر آن چیزی که اجازه نمی دهد نفس بکشد را رفع کنید.
3. در این مرحله باید تنفس مصنوعی را شروع کنید. اگر متوجه شدید که صدای نفس کشیدن او را نمی شنوید و به هر علتی تنفس او قطع شده است، باید نفس مصنوعی به او بدهید.
مرحله ماساژ قلبی بسیار مهم است و بعد از تنفس مصنوعی که اغلب دهان به دهان است، انجام می شود. بهتر است این دو مرحله را تا قبل از رسیدن اورژانس، همچنان انجام دهید تا علائم حیاتی او باز گردد. بعد از بازگشتن علائم حیاتی، تنفس مصنوعی را قطع کنید.
احیای قلبی ریوی در کودکان و نوزادان
احیای قلبی در نوزادان و کودکان باید زمانی انجام شود که نمی دانید دلیل نفس نکشیدن او چه می باشد. معمولا در نوزادان زیر یک سال، ایست قلبی به دلیل نرسیدن اکسیژن به خون و قلب ایجاد می شود اگر مطمئن هستید که دلیل خفگی او را نمی توانید متوجه شوید، حتما CPR انجام دهید.
در کودکان، ایست قلبی می تواند دلایل مختلفی مانند بزرگسالان داشته باشد. به همین دلیل باید مراحل احیای قلبی ریوی را برای او هم انجام دهید.
در کودکان می توان او را به پشت خوابانید و دو کف پاشنه دست را روی سینه او تا 4 الی 5 سانتی متر به پایین فشار داد و سی پی آر را انجام داد. دقت کنید که با توجه به بزرگی یا کوچکی سینه کودک، می توانید از هر دو دست یا یک دست برای این کار استفاده کنید. باید 100 الی 120 بار در دقیقه انجام شود. بعد از هر 30 ماساژ باید تنفس مصنوعی دهان به دهان حتما انجام شود.
در نوزادان، کمی حساسیت کار بالاتر است. باید به طور فرضی، یک خط عمودی روی سینه نوزاد تصور کنید. به آرام دو انگشت را زیر این خط و مرکز سینه قرار داده و مانند کودکان و بزرگسالان، 100 الی 120 بار ماساژ داده و بعد از هر 30 ماساژ، تنفس مصنوعی انجام دهید.
مراقبتهای بعد از انجام CPR
حالا که می دانید احیای قلبی ریوی چیست؟، باید بدانید که بعد از انجام CPR نیاز است تا اجازه دهید پرستاران اورژانس کار خود را انجام داده و نیاز است فرد مورد نظر همیشه توسط متخصص قلب و عروق ویزیت شود. اگر در حین ماساژ قلبی، شکستگی استخوان های دنده رخ دهد، نیاز است برای درمان اقدام شود.
نتیجهگیری
نجات جان افرادی که به حمله قلبی یا ایست قلبی دچار شده اند، بسیار مهم بوده و باید با CPR این کار انجام شود. ما در این مقاله تمام سعی خود را کردیم تا برایتان از این که احیای قلبی ریوی چیست؟ صحبت کنیم. اگر به هر دلیلی شما یا اطرافیان تان دچار ناراحتی های قلبی شدید، می توانید به متخصص قلب تهران مراجعه کنید تا بعد از انجام اقدامات تشخیصی، نسبت به درمان شما اقدام شود. آنژیوگرافی قلب و سایر اقدامات درمانی و تشخیصی در مراکز قلب و مطب های مختلف در تهران، زیر نظر متخصصین انجام می شود و کافیست به آنها مراجعه کنید.
سوالات متداول
1. انجام CPR سخت است؟
خیر. اگر به درستی در این زمینه آموزش ببینید، اصلا سخت نیست.
2. آیا نیاز است برای انجام CPR حتما از دستگاه CPR استفاده شود؟
خیر. انجام CPR پیش از رسیدن نیروهای اورژانس می تواند از طریق ماساژ قلبی انجام شود.
دکتر محمدعلی محرابی، در سال ۸۹ با نمره اول در دانشگاه شهید بهشتی در رشته قلب و عروق شروع به تحصیل کرده و دوره فلوشیپ فوق تخصصی آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی را نیز در دانشگاه شهید بهشتی به اتمام رساندند.
