فشار خون بالا به عنوان یکی از مهم ترین عوامل خطر در زمینه ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی شناخته می شود. این عارضه که با نام پرفشاری خون نیز مطرح است، به حالتی اطلاق می گردد که فشار خون شریانی، بیش از حد طبیعی باشد. فشار خون بالا با افزایش بار کاری قلب و آسیب به دیواره های عروق خونی مرتبط است. در صورت عدم کنترل و درمان مناسب، می تواند به طور مستقیم زمینه ساز بروز عوارض خطرناکی همچون سکته قلبی و سکته مغزی شود.
در واقع، سکته قلبی ناشی از انسداد جریان خون به قسمتی از عضله قلب است که در نتیجه، آن بخش از قلب دچار آسیب می شود. سکته مغزی به دلیل انسداد یا پارگی عروق مغزی نیز رخ می دهد که می تواند منجر به از دست رفتن بخشی از عملکرد مغز شود.کنترل فشار خون به عنوان یکی از مهم ترین اقدامات پیشگیرانه در حوزه بیماری های قلبی-عروقی است که می تواند از بروز این عوارض جدی جلوگیری نماید. بروز چنین مشکلاتی، همواره باعث شده است تا بسیاری از افراد به دنبال بهترین متخصص قلب تهران برای بررسی و درمان فشار خون خود باشند.
اهمیت انجام تست فشار خون
انجام تست فشار خون از اهمیت فراوانی برخوردار است؛ زیرا می تواند به شناسایی و درمان به موقع مشکلات قلبی-عروقی کمک کند. فشار خون بالا که به آن هایپرتنشن نیز گفته می شود، یکی از عوامل اصلی بروز بیماری های قلبی و سکته مغزی است. این بیماری به تدریج و بدون علائم مشخص پیشرفت می کند و می تواند به آسیب دائمی به اندام های حیاتی مانند قلب و مغز منجر شود.
تشخیص و کنترل به موقع فشار خون بالا می تواند از این عوارض جلوگیری کرده و با درمان مناسب، سلامت قلبی-عروقی را حفظ کند. همچنین افراد مبتلا به دیابت، چاقی و سابقه خانوادگی بیماری های قلبی-عروقی در معرض خطر بیشتری هستند و باید به طور منظم فشار خون خود را کنترل کنند. بنابراین انجام تست فشار خون، حتی در افراد سالم و بدون عوارض، به عنوان یک راهکار پیشگیرانه مهم محسوب می شود و می تواند به حفظ سلامت قلب و عروق در طولانی مدت کمک کند.
فشار خون پایین و سکته مغزی
علاوه بر بالا بودن فشار خون، پایین آمدن آن نیز می تواند با بروز سکته مغزی مرتبط باشد. فشار خون پایین به حالتی اطلاق می شود که فشار خون سیستولیک (فشار خون سرخرگی در هنگام انقباض قلب) کمتر از 90 میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولیک (فشار خون سرخرگی در هنگام استراحت قلب) کمتر از 60 میلی متر جیوه باشد.
این وضعیت می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود، از جمله کم آبی بدن، کمبود برخی مواد مغذی نظیر آهن و ویتامین B12، بیماری های قلبی- عروقی، اختلالات غدد درون ریز، عفونت ها و شرایط طبی دیگر. علائم این حالت می تواند شامل سرگیجه، ضعف و خستگی، تاری دید، تعریق بیش از حد، تهوع و سردرد باشد.
مشکل اصلی فشار خون پایین آن است که می تواند موجب کاهش جریان خون به مغز شده و در نتیجه باعث بروز سکته مغزی شود. سکته مغزی به دلیل قطع جریان خون و اکسیژن به بخشی از مغز و آسیب دیدن آن سلول های عصبی ایجاد می شود. این موضوع می تواند عوارض جدی همچون فلج، اختلال تکلم، اختلال در حافظه و شناخت و حتی مرگ را در پی داشته باشد.
چه عواملی زمینه ساز افزایش فشار خون هستند؟
فشار خون بالا ناشی از عوامل متعددی است. یکی از عمده ترین دلایل افزایش فشار خون، مسدود شدن رگ های خونی است. وقتی رگ ها مسدود می شوند و خون نمی تواند به صورت آزاد جریان پیدا کند، قلب باید سخت تر کار کند تا بتواند اکسیژن و مواد مغذی کافی را برای بدن تامین کند.
سبک زندگی ناسالم، مانند تغذیه نامناسب و کم تحرکی، باعث افزایش رسوب چربی و گرفتگی رگ های خونی (تصلب شرایین) می شود. به مرور، این انسداد و کاهش خاصیت ارتجاعی عروق، باعث سفت و باریک شدن آن ها می شود. در فرد سالم، عروق به طور منعطف در پاسخ به افزایش برون ده قلب واکنش نشان می دهند و با سایر نیازهای بدن سازگار می شوند تا خون رسانی با فشار مطلوب تضمین شود. اما در شرایط فشار خون بالا، این پاسخ خودکار از سوی عروق داده نمی شود که می تواند به آسیب طولانی مدت به سایر اندام ها مانند قلب، کلیه، مغز و چشم منجر شود.
اگر از فشار خون بالا رنج می برید می توانید مقاله برای فشار خون بالا چه مواد غذایی بخوریم؟ مطالعه فرمایید و با مصرف مواد غذایی مناسب به کنترل فشار خون خود کمک کنید.
خطر بروز سکته با چه فشار خونی بالا می رود؟
در مورد اینکه چه فشار خونی باعث سکته می شود، نمی توان عدد ثابتی ذکر کرد. این مساله به چند عامل مختلف بستگی دارد:
- میزان افزایش فشار خون: فشار خون بالا به تدریج و با گذشت زمان باعث آسیب به دیواره عروق می شود. هر چه فشار خون بالاتر باشد و به مدت طولانی تری ادامه داشته باشد، خطر ایجاد سکته بیشتر می شود. در این مورد، پایین بودن فشار خون نیز می تواند عاملی برای بروز سکته باشد.
- عوامل زمینه ساز: افزایش فشار خون در کنار سایر عوامل خطر مانند چاقی، دیابت، استعمال دخانیات و غیره خطر سکته را به طور چشمگیری افزایش می دهد.
- عوامل شخصی: میزان افزایش فشار خون در افراد مختلف متفاوت است و برخی افراد در برابر فشار خون بالا آسیب پذیرتر هستند.
تحقیقات نشان داده‌اند که حتی کاهش فشار خون نیز می تواند خطر سکته مغزی را تا حد قابل توجهی افزایش دهد. به عنوان مثال، افراد با فشار خون بین 130/85 تا 139/89 میلی متر جیوه (پره هایپرتنسیو) در مقایسه با افراد با فشار خون نرمال، حدود 1.5 برابر بیشتر در معرض خطر سکته مغزی قرار دارند.
این خطر به شدت با افزایش فشار خون بالاتر افزایش می یابد. افراد مبتلا به فشار خون بالا (هایپرتنشن) با فشار خون بیشتر از 140/90 میلی متر جیوه، حدود 2 تا 4 برابر بیشتر در معرض خطر سکته مغزی هستند.
علاوه بر این، شدت و مدت زمان ابتلا به فشار خون بالا نیز نقش مهمی در افزایش خطر سکته مغزی دارد. افرادی که به مدت طولانی مدت مبتلا به فشار خون بالا یا پایین هستند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سکته مغزی قرار دارند.
در نتیجه، کنترل و درمان فشار خون بالا از طریق تغییر سبک زندگی و مصرف داروهای مناسب، نقش بسیار مهمی در پیشگیری از سکته مغزی ایفا می کند. توصیه می شود افرادی زمینه این مشکل را دارند، فشار خون خود را به طور مرتب چک کرده و در صورت بالا یا پایین بودن آن، با مشاوره پزشک اقدامات لازم را انجام دهند.
دکتر محمدعلی محرابی، در سال ۸۹ با نمره اول در دانشگاه شهید بهشتی در رشته قلب و عروق شروع به تحصیل کرده و دوره فلوشیپ فوق تخصصی آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی را نیز در دانشگاه شهید بهشتی به اتمام رساندند.
